Cửu Hoa sơn
cuu hoa son
Nguyễn
Đăng
Cửu
Hoa sơn (九華山) nằm ở thành phố Hoàng
Sơn (黃山), phía Tây nam huyện
Thanh Dương (青陽縣), thuộc tỉnh An Huy (安徽省), Trung Quốc. Ngọn núi này được xem là
một trong bốn ngọn núi thiêng của Phật giáo Trung Quốc và là một địa điểm hành
hương nổi tiếng của nước này.
Cửu
Hoa sơn vốn được gọi là Lăng Dương sơn (陵阳山)
vào thời nhà Hánvà Cửu Tử sơn (九子山)
vào thời nhà Lương; về sau vào đời nhà Đường nó mới được gọi là Cửu Hoa sơn. Cửu
Hoa sơn có nghĩa là ngọn núi chín hoa(sen), do vì hình thù của chín đỉnh núi giống
như những hoa sen. Theo truyền thuyết, Lý Bạch, một nhà thơ nổi tiếng vào triều
Đường,trong một lần viếng ngọn núi này, say đắm trước vẻ đẹp của chín đỉnh núi
mà nó trông như chín hoa sen nở rộ trên bầu trời, ông đã viết: “Diệu hữu phân nhị khí/
Linh sơn khai cửu hoa”
(妙有分二氣/ 靈山開九華,
Diệu hữu phân hai cực/ Núi thiêng nở chín hoa). Từ đó ngọn núi nàythu hút nhiều
văn nhân thi sĩ đến chiêm bái, và danh tiếng ngọn núi càng trở nên nổi tiếng. Về
sau, thi nhân Lưu Vũ Tích (劉禹錫772-784)
vào đời nhà Đường, văn nhân Vương An Thạch (王安石1021-1086)
triều Bắc Tống và nhiều nhân vật tên tuổi khác, bao gồm cả giới chính trị lẫn
tu sĩ, cũng chu du đến Cửu Hoa sơn. Hoàng đế Khang Hy nhà Thanh khi đến Cứu Hoa
sơn, ấn tượng trước cảnh quan tú lệ nơi đây, đã để lại thủ bút: “Cửu Hoa thánh cảnh”(九華聖境).
Theo
sử sách ghi chép, Phật giáo lần đầu tiên được truyền đến ngọn núi này là vào
năm 401dướitriều Đông Tấn. Bấy giờ có một vị Tăng người Ấn Độ tên là Bách Độ (Beidu)
đã đến Cửu Hoa sơn xây chùa và thuyết giảng Phật pháp. Vào năm 719, một vị Tăng
sĩ người Silla (nay là Nam Hàn) tên là Kim Qiaojue (김교각, Hán: 金喬覺/Kim
Kiều Giác) đã đến tu học tại đây 75 năm. Khi ông thị tịch vào
năm 794 ở tuổi 99, Kim Qiaojue được dân chúng địa phương tôn kính và xem như là
hóa thân của Bồ-tát Địa Tạng, và từ đó ngọn núi trở thành một thánh địa Phật
giáo và được xem là đạo tràng của Bồ-tát Địa Tạng, nơi hình tượng của ngài được
phụng thờ phổ biến.
Dù
Phật giáo được cho là có mặt ở Cửu Hoa sơn vào thế kỷ V, nhưng việc xây dựng
chùa chiền chính thức bắt đầu vào đời nhà Đường và việc mở rộng được tiếp tục
vào những thế kỷ sau đó. Hiện nay có vào khoảng 90 ngôi chùa ở Cửu Hoa sơn, và
hầu hết chúng được tái thiết vào đời nhà Minh và nhà Thanh. Trong số chúng, nổi
tiếng nhất là Nhục Thân Bảo Điện (肉身寶殿),
Bách Tuế Cung (百歲宮), chùa Hóa Thành (化城寺),
chùa Chi Viên Thiện ((祗園禪寺),
chùa Chiên Đàn Lâm (旃檀林寺), chùa Cam Lồ (甘露寺),và
chùa Thiên Thai (天台寺).
Nhục
Thân Bảo Điện hay cũng còn được gọi là Địa Tạng Vương Nhục Thân Điện (地藏王肉身殿)
có lịch sử hơn 1.300 năm,
đây là nơi được cho là trú xứ của Bồ-tát
Địa Tạng, do đó nó cũng được gọi là chùa Địa Tạng. Ngôi điện này được xây trên một
nền đất cao với các trụ cột bằng đá, với tường sơn đỏ, và dòng chữ được khắc
lên cửa phía trước là Đông nam đệ nhất sơn (東南第一山).
Ở ngôi chùa này có đến 100 bức tượng Bồ-tát Địa Tạng.
Bách
Tuế Cung được xây dựng lần đầu vào triều Minh, được xem là một trong bốn ngôi
chùa lớn ở Cửu Hoa. Ở đây có tôn trí nhục thân của Hòa thượng Vũ Hiệp (武俠). Truyên kể rằng, vào thế kỷ XVI, có một
vị Tăng tên là Vũ Hiệp sau khi đến Ngũ Đài sơn và Nga Mi sơn, đãtìm đến Cửu Hoa sơn để tu tập và đã sống ở đây đến 126 tuổi.
Thân xá-lợi của ông được tìm thấy sau ba năm ông mất ở trong một hang động và
không bị phân hủy. Những Tăng sĩ sống ở Cửu Hoa sơn tin rằng ông là hóa thân của
Rinpoche. Do đó ngôi chùa này có tên là Bách Tuế Cung. Hoàng đế Sùng Trinh
(Minh Tư Tông)
nhàMinh đã bạn cho ông hiệu “Ứng
thân Bồ-tát” (應身菩薩). Gần Bách Tuế Cung là
một ngôi điện tôn trí 500 tượng A-la-hán và có tên gọi là Ngũ Bách La-hán đường
(五百羅漢堂).
Chùa
Hóa Thành là ngôi chùa cổ kính nhất và cũng được xem là linh thiêng nhất ở Cửu
Hoa sơn. Chùa tọa lạc tại trung tâm của phố Cửu Hoa. Vào đời Đông Tấn có một vị
Tăng tên là Bách Độ đã đến đây dựng một ngôi thảo am để tu tập. Về sau, vào đời
nhà Đường, từ nơi ngôi thảo am này người ta đã xây dựng nên một ngôi chùa và đặt
tên là chùa Hóa Thành. Chùa Hóa Thành cũng chính là nơivị Tăng sĩ người Triều
Tiên Kim Qiaojue đã thị tịch. Ngôi chùa này hiện lưu giữ nhiều di vật văn hóa
có giá trị, như kinh sách viết trên lá bối, Tam tạng kinh điển, tranh tượng
v.v…
Chùa
Chi Viên Thiện (祗園禪寺)
được xây dựng lần đầu vào triều Minh. Ngôi chùa này lưu giữ nhiều di vật quan
trọng chẳng hạn như Tam tạng kinh bản Càn Long. Tại chùa này ta cũng có thể
nhìn thấy một nồi đồng lớn có thể nấu cho một ngàn vị Tăng ăn.
Chùa
Thiên Thai nằm ở ngọn núi chính của Cửu Hoa sơn, hay cũng còn được gọi là Thiên
Thai Phong (天台峰)
với độ cao trên 1.300m so với mức nước biển. Đứng ở trên đỉnh núi này, ta có thể
nhìn thấy sông Trường Giang. Người ta nói rằng nếu đến Cửu Hoa sơn mà chưa viếng
thăm Thiên Thai Phong thì coi như chưa đến đó. Nhiều Phật tử và du khách tìm đến
Thiên Thai Phong với mục đích đãnh lễ và cầu nguyện ở chùa Thiên Thai,nơi họ
tin rằng là điểm giao giữa trời và đất!
Do
vì vị trí địa lý đặc thù, Cửu Hoa sơn luôn bị sương mù bao phủ suốt ngày trong
năm, đặc biệt là vào mùa xuân và mùa thu. Và nếu du khách đến đây vào hai mùa
này, sẽ được chứng kiến biển mây bao phủ cả vùng núi non đặc biệt khi đứng ở
Thiên Thai Phong. Còn đến đây vào mùa hè, là dịp ta thưởng ngoạn phong cảnh
tươi đẹp và hít thờ không khí mát mẻ trong lành. Với phong cảnh tú lệ và thời
tiết mát mẻ, Cửu Hoa sơnđược xem là một trong những điểm
đến mùa hè lý tưởng ở Trung Quốc.Nhưng đến Ngũ Đài sơn, ta không chỉ thưởng ngoạn
vẻ đẹp của thiên nhiên và hít thở bầu không khí trong lành, mà cũng là cơ hội để
hiểu thêm về kiến trúc, văn hóa của Phật giáo xứ này.