Tất cả hành giả đều tu tập đạo thánh đế
tat ca
Bốn thánh đế chính là thân và tâm của mỗi chúng ta.
Tâm gồm có tâm hữu lậu và tâm vô lậu. Tâm hữu lậu
bao gồm tâm hữu lậu bất thiện và tâm hữu lậu thiện.
Còn tâm vô lậu chỉ thuần tính chất thiện.
Tâm hữu lậu bất thiện chính là tà kiến, tà tư duy, tà tinh
tấn, tà niệm, tà định nên dẫn sinh tà ngữ, tà nghiệp, tà
mạng. Đây chính là bát tà đạo.
Tâm hữu lậu thiện chính là chánh kiến hữu lậu, chánh
tư duy hữu lậu, chánh tinh tấn hữu lậu, chánh niệm hữu
lậu, chánh định hữu lậu nên dẫn sinh chánh ngữ, chánh
nghiệp, chánh mạng thuộc hữu lậu. Đây chính là bát
chánh đạo hữu lậu.
Tâm vô lậu chính là diệt đế và đạo đế vô lậu. Đạo đế vô
lậu chính là bát chánh đạo vô lậu. Nghĩa là, các bậc
thánh giả sống trong định vô lậu (chánh tinh tấn, chánh
niệm, chánh định) và tuệ vô lậu (chánh kiến, chánh tư
duy) nên dẫn sinh giới vô lậu (chánh ngữ, chánh nghiệp,
chánh mạng).
Tuy nhiên, những bậc thánh giả thuộc hàng hữu học
chưa đoạn trừ hoàn toàn ngã chấp câu sinh (phiền não
chướng) nên chưa đạt được Niết-bàn. Chỉ có những bậc
thánh giả thuộc hàng vô học mới đoạn trừ hoàn toàn
ngã chấp câu sinh (phiền não chướng) nên đạt được
Niết-bàn.
Từ ý nghĩa nêu trên, nếu có hành giả nói rằng: tôi đang
tu tập pháp Tối Thượng Thừa, chứ không phải tu học
giáo pháp Tứ Thánh Đế, thì điều đó không phù hợp. Tôi
hỏi bạn rằng: pháp ấy là hữu lậu hay vô lậu? Bạn sẽ trả
lời rằng: Pháp Tối Thượng Thừa là vô lậu, vì pháp ấy
chính là Phật tánh, Chân Như, Pháp Thân, Chân Tâm –
tức là tâm vô lậu. Như vậy, Pháp Tối Thượng Thừa ấy
chính là Đạo Đế vô lậu, không phải điều gì khác. Mà đã
là Đạo Đế vô lậu thì cũng chính là tu học giáo pháp Tứ
Thánh Đế.
Nói cách khác, bạn đang tu tập Bát Chánh Đạo vô lậu để
đoạn trừ Khổ Đế và Tập Đế, nhằm thành tựu Tứ Thánh
Quả và cuối cùng là quả vị Phật. Vậy thì không thể nói
rằng bạn chỉ tu Pháp Tối Thượng Thừa mà không tu học
giáo pháp Tứ Thánh Đế.
Nếu bạn nói rằng: “Bồ-tát thừa chỉ tu Lục độ Ba-la-mật,
chứ không tu học giáo pháp Tứ Thánh Đế”, thì điều đó
cũng không đúng. Bởi vì hàng Bồ-tát có đến năm mươi
mốt địa vị, trong đó có những vị sống với tâm hữu lậu
để tu tập các thiện pháp – tức là tu Bát Chánh Đạo hữu
lậu – nhằm điều phục và đoạn trừ Khổ Đế và Tập Đế để
thành tựu quả báo tốt đẹp của Nhân Thiên.
Còn những vị Bồ-tát sống với tâm vô lậu để tu tập tất cả
thiện pháp – tức là tu tập Bát Chánh Đạo vô lậu, để đoạn
trừ Khổ Đế và Tập Đế, nhằm thành tựu Tứ Thánh Quả
và cuối cùng là quả vị Phật. Do đó, tất cả hàng Bồ-tát
đều tu tập Bát Chánh Đạo hữu lậu và Bát Chánh Đạo vô
lậu.
Nếu bạn nói rằng: “Hàng Bích Chi Phật chỉ quán sát
dòng lưu chuyển và dòng hoàn diệt của pháp Mười hai
duyên khởi, chứ không tu học giáo pháp Tứ Thánh Đế”,
thì điều ấy cũng không hợp lý. Vì dòng lưu chuyển
chính là Khổ Đế và Tập Đế, còn dòng hoàn diệt chính là
Bát Chánh Đạo hữu lậu và Bát Chánh Đạo vô lậu.
Nếu bạn nói rằng: “Tôi tu tập theo Tịnh Độ Tông, hoặc
Hoa Nghiêm Tông, Pháp Hoa Tông, Pháp Tướng
Tông,... chứ không tu học giáo pháp Tứ Thánh Đế”, thì
điều ấy cũng không đúng.
Bởi vì, Tứ Thánh Đế chính là thân và tâm của tất cả hành
giả. Do đó, bất kỳ hành giả nào cũng đang tu tập Bát
Chánh Đạo để điều phục và đoạn trừ Khổ Đế và Tập Đế,
nhằm thành tựu quả báo tốt đẹp của Nhân Thiên, Tứ
Thánh Quả, và cuối cùng là quả vị Phật.
Chính vì ý nghĩa đó, tất cả hành giả đang tu học thì đều
đang tu học giáo pháp Tứ Thánh Đế.