THƯ CỦA Nguyễn Trung Hiếu, học sinh lớp 11 Lý, Trường THPT Hà Nội -
Amsterdam, Hà Nội.
Thư gửi mẹ,
Mẹ thân yêu của con!
“Trời ơi là trời! Anh ăn đi cho tôi nhờ,
đừng có nhịn ăn sáng nữa. Đừng có dở hơi đi tiết kiệm mấy đồng bạc lẻ thế. Anh tưởng
rằng thiếu tiền như thế thì tôi chết à?”. Đó là những
“điệp khúc” mẹ cất lên hàng ngày dạo gần đây vì con quyết định nhịn ăn sáng đi
học để tiết kiệm chút tiền cho mẹ, cho gia đình. Có lúc mẹ còn gắt lên, hỏi con:
“Sao cứ phải đắn đo khổ sở về tiền đến thế nhỉ?” .
Mẹ ơi, những lúc ấy mẹ đang giận nên con không
dám cãi lại. Nhưng giờ đây con muốn được bày tỏ lòng mình
rằng tại sao con lại có những suy nghĩ, hành động kỳ lạ như vậy.
Vâng, tất cả là vì tiền. Chỉ đến tận bây giờ con mới nhận ra cả một quãng
thời gian dài trước đó con đã non nớt, ngây thơ biết chừng nào khi nghĩ về tiền.
Cách đây 8 năm bệnh viện đã chẩn đoán mẹ bị suy
thận mạn tính độ 4 (độ cao nhất về suy thận). 8 năm rồi nhà ta đã sống trong
túng thiếu bần hàn, vì bố mẹ không kiếm được nhiều tiền lại phải dành tiền cho
mẹ đi chạy thận.
Nhưng bố mẹ vẫn cho con tất cả những gì có thể, và cậu bé học trò như con cứ vô
tư đâu biết lo gì.
Hồi học tiểu học, tiền bạc đối với con là một cái gì đó rất nhỏ, nó
là những tờ giấy với đủ màu có thể dùng để mua cái bánh, cái kẹo, gói xôi hay
cái bánh mì… Con đâu có ngờ tiền chính là yếu tố quyết định sinh mạng mẹ mình,
là thứ bố mẹ phải hàng ngày chắt bóp và bao người thân gom góp lại để trả cho
từng ca lọc máu cho mẹ tại Bệnh viện Bạch Mai, là thứ càng làm mẹ thêm đau đầu
suy nghĩ khi
mẹ buộc phải nghỉ việc làm vì điều kiện sức khỏe không cho phép.
Rồi đến khi con học lớp 8, mẹ càng ngày càng yếu và mệt, phải tăng
từ 2 lên 3 lần lọc máu/ tuần. Những chỗ chích ven tay của mẹ sưng to như hai quả trứng gà, nhiều hôm máu thấm
ướt đẫm cả tấm băng gạc. Do ảnh hưởng từ suy thận mà mẹ còn bị thêm viêm phổi và
suy tim. Rồi ông lại bị ốm nặng, bố phải nghỉ
việc ở nhà trông ông, nhà mình vì thế càng trở nên túng quẫn, mà càng túng thì
càng khổ hơn. Tờ một trăm ngàn hồi ấy là một thứ gì đó xa xỉ với nhà mình.
Cũng từ dạo ấy, đầu óc non nớt của con mới dần vỡ lẽ ra rằng tiền bạc chính là
mồ hôi, nước mắt, là máu (theo đúng nghĩa đen của nó, vì có tiền mới được chạy
thận lọc máu mà) và bao nỗi niềm trăn trở lo lắng của bố và mẹ.
Hôm trước con có hỏi quan điểm của mẹ về tiền bạc
thế nào để con có thêm ý viết bài làm văn nghị luận cô giao. Mẹ hơi
ngạc nhiên vì câu hỏi đường đột ấy. Rồi mẹ chỉ trả lời với 3 từ gọn lỏn:
“Mẹ ghét tiền”.
Nếu con còn thơ dại như ngày nào, hay như một người ngoài nào khác
thì chắc con đã ngạc nhiên lắm. Nhưng giờ đây con cũng đồng ý với mẹ: con cũng
ghét tiền. Bởi vì nó mà mẹ phải mệt mỏi rã rời sau mỗi lần đi chạy thận.
Mẹ chạy thận 3 lần một tuần, trước đây bố đưa đón mẹ bằng xe đạp nhưng rồi mẹ bảo đi thế khổ cả hai người mà còn phải
chờ đợi mất ngày mất buổi của bố nữa nên mẹ chuyển sang đi xe ôm. Nhưng đi xe ôm mất mỗi ngày mấy chục ngàn, tốn tiền mà lại chẳng kiếm
đâu ra, mẹ quyết định đi xe buýt.
Mỗi khi về nhà, mẹ thở hổn hển, mẹ lăn ra
giường lịm đi không nói được câu gì. Con và bố cũng biết là lúc ấy không nên hỏi
chuyện mà nên để yên cho mẹ nghỉ ngơi. 8 năm rồi, 8 năm chứng
kiến cảnh ấy nhưng con vẫn chưa bao giờ có thể quen được. Con chỉ biết
đứng từ xa nhìn mẹ, và nghiến răng ước “giá như có dăm chục ngàn cho mẹ đi xe ôm
thì đâu đến nỗi!”.
Con bỗng ghét, thù đồng tiền. Con bỗng nhớ hồi trước, khi mẹ vẫn
nằm trong viện. Ba người bệnh chen
chúc chung nhau một chiếc giường nhỏ trong căn phòng bệnh ngột ngạt và quá tải
của Bệnh viện Bạch Mai. Con đã ngây thơ hỏi mẹ: “Sao mẹ không vào phòng bên kia,
ở đấy mỗi người một giường thoải mái lại có quạt chạy vù vù, có tivi nữa?”.
Mẹ chỉ nói khẽ: “Cha tổ anh. Đấy là phòng dịch vụ con ạ!”.
Con lúc ấy chẳng hiểu gì. Nhưng rồi con cũng vỡ lẽ ra rằng đó là
phòng mà chỉ những ai rủng rỉnh tiền thì mới được vào mà thôi.
Còn như mẹ thì không được. Con căm ghét đồng tiền vì thế.
Con còn sợ đồng tiền nữa. Mẹ hiểu con không? Con sợ nó vì sợ mất
mẹ. Mẹ đã phải bốn lần đi cấp cứu rồi. Những
người suy thận lâu có nguy cơ tử vong cao vì huyết áp dễ tăng, máu dồn vào dễ
làm tắc ống khí quản và gây tắc thở. Mẹ thừa biết điều
này. Nhiều người bạn mẹ quen trong “xóm chạy thận” đã
phải chịu những cái kết bi thảm như thế. Nhiều đêm con bỗng choàng tỉnh
dậy, mồ hôi đầm đìa mà lạnh toát sống lưng bởi vừa trải qua một cơn ác mộng tồi
tệ…
Con sợ mẹ lại phải đi cấp cứu, và sợ nhỡ nhà mình không đủ tiền để
nộp viện phí thì con sẽ mất đi người thân yêu nhất trong cuộc đời này. Mỗi buổi
mẹ đi chạy thận là mỗi buổi cả bố và con đều phấp phỏng, bồn chồn, lo lắng. Mẹ
về muộn là lòng con nóng như lửa đốt, còn bố thì cứ đi đi lại lại và luôn hỏi
“bao giờ mẹ mày mới về?”. Với con cơ hội là 50/50, hoặc
là mẹ chạy thận an
toàn và về nhà, hoặc là…
Con lo sợ hơn khi đọc báo thấy bảo có người không đủ tiền trả phần
ít ỏi chỉ là 5% bảo hiểm y tế, tiền thuốc men mà phải về quê “tự điều trị”. Với
những bệnh nhân phải chạy thận, như thế đồng nghĩa là nhận bản
án tử hình, không còn đường sống. Con bỗng hoảng sợ tự hỏi nếu không còn
bảo hiểm y tế nữa thì sao? Và nếu ông mất thì sao? Chi
tiêu hàng ngày nhà mình giờ đây phần nhiều trông chờ vào tiền lương hưu của ông,
mà ông thì đã già quá rồi …
Mẹ ơi, tiền quan trọng đến thế nào với gia đình
mình thì chắc mẹ hiểu rõ hơn con. Cứ nghĩ đến tiền là con lại nhớ đến những đêm bố mất ngủ đến rạc
cả người, nhớ đến những vết chích ven sưng to như quả trứng gà của mẹ, nhớ đến
cả thìa đường pha cốc nước nóng con mang cho mẹ để mẹ uống bồi bổ mỗi tối.
Mẹ chắt chiu đến mức sữa ông thọ rẻ tiền mà cũng không mua để tự bồi dưỡng sức
khỏe cho mình.
Con sợ tiền mà lại muốn có tiền. Con ghét tiền mà lại quý tiền nữa
mẹ ạ. Con quý tiền và tôn trọng tiền bởi con luôn biết ơn những người hảo tâm đã
giúp nhà mình. Từ những nhà sư tốt bụng mời mẹ đến chùa vào cuối tuần, những cô bác
ở Hội chữ thập đỏ quyên góp tiền giúp mẹ và gia đình mình. Và cả những
người bạn xung quanh con, dù chưa giúp gì được về vật chất, tiền bạc nhưng luôn
quan tâm hỏi thăm sức khỏe của mẹ… Nhờ họ mà con cảm thấy ấm lòng hơn, vững tin
hơn.
Con cảm thấy bất lực ghê gớm và rất cắn rứt lương tâm khi mẹ không
đồng ý với các kế hoạch của con. Đã có lúc con đòi đi lao
động, đi làm gia sư hay đi bán bánh mì “tam giác” như mấy anh sinh viên con quen
để kiếm tiền giúp mẹ nhưng mẹ cứ gạt phăng đi. Mẹ cứ một mực “tống” con đến
trường và bảo mẹ chỉ cần con học giỏi thôi, con giỏi thì mẹ sẽ khỏe.
Vâng, con xin nghe lời mẹ. Con vẫn đến trường. Con sẽ cố gắng học thật giỏi
để mẹ và bố vui lòng. Nhưng mẹ hãy để con giúp mẹ, con đã nghĩ kĩ rồi, không làm
gì thêm được thì con sẽ nhịn ăn sáng để tiết kiệm tiền. Không bán bánh mì được
thì con sẽ ăn cơm với muối vừng. Mẹ đừng lo mẹ ạ, mẹ
hãy an tâm chạy chữa và chăm sóc cho bản thân mình. Hãy để con
được chia sẻ sự túng thiếu tiền bạc cùng bố mẹ. Vậy con khẩn thiết xin mẹ đừng
cằn nhằn la mắng con khi con nhịn ăn sáng. Mẹ đừng cấm đoán con khi con đi lấy
chầy, cối để giã lạc vừng.
Dù con đã sút 8 cân so với năm ngoái nhưng con tin rằng với sự thấu
hiểu lẫn nhau giữa những người trong gia đình thì nhà ta vẫn có thể sống yên ổn
để đồng tiền không thể đóng vai trò cốt yếu trong việc quyết định hạnh phúc nữa.
Đứa con ngốc nghếch của mẹ.
Nguyễn Trung Hiếu