Tu viện Paro Taktsang
tu vien
Tu
viện Paro Taktsang
Nguyễn
Đăng
Bhutan
là một đất nước theo Phật giáo Mật tông, và là xứ sở có nhiều thánh địa và tu
viện Phật giáo nổi tiếng. Một trong những tu viện được coi là linh thiêng của đất
nước này là Paro Taktsang, hay còn gọi là Taktsang Palphug. Tu viện này có những
điểm nổi bật, đó là vị trí tọa lạc của nó, cũng như con đường dẫn đến tu viện
và cái hang cọp. Bên cạnh đó là những huyền thoại gắn liền với tu viện, cũng
như ý nghĩa tâm linh và vẻ đẹp thiên nhiên của nó.
Tu
viện này còn có tên gọi khác là tu viện Ổ Cọp (Tak có nghĩa là cọp, Tsang có
nghĩa là tổ hay ổ). Tu viện do Gyalse Tenzin Rabgye xây vào năm 1629 ở trên triền
núi đá granite của thung lũng Paro, ở độ cao 2.950 mét so với
mức nước biển. Truyền thuyết nói rằng khi tu viện lần đầu tiên được xây dựng nó
được giữ chặt bên vách đá bằng những sợi tóc của những tiên nữ được gọi là
khandroma. Tu viện được xây quanh hang động nơi Guru Padmasambhava (Đại sư Liên
Hoa Sinh), cũng được gọi là Guru Rinchoche, thiền định vào thế kỷ thứ tám. Tu
viện này dần trở thành một biểu tượng văn hóa của Bhutan và được xem là thánh địa
thiêng liêng của quốc gia này. Như vậy, điểm đặc biệt của ngôi tu
viện này không chỉ là vị trí cheo leo của nó treo bên vách núi, mà còn do bởi
những liên quan của nó với vị đạo sư nỗi tiếng Guru Rinpoche.
Theo
huyền thoại, Guru Padmasambhava đã cởi một con cọp và bay đến Paro Taktsang vào
năm 747. Ngài thiền định ở đó ba năm, ba tháng, ba tuần, ba ngày và ba giờ. Sau
khi hoàn tất thiền định, Guru Padmasambhava đã hóa độ người dân Bhutan theo Phật
giáo. Và hang động nơi Guru Rinpoche và nhiều vị thánh khác thiền tọa được gọi
là brubkhang (phòng thiền) hay pelphug (thánh động).
Guru
Rinpoche được cho là đã viếng Bhutan ba lần. Lần đâu tiên, từ Ấn Độ, ngài được
mới đến Bumthang vào năm 746 để chữa bệnh cho vua Sindhu Raja, người trị vì
Bumthang. Nhà vua được chữa lành bệnh và sau đó quy y theo Phật giáo và hứa sẽ
truyền bá Phật pháp sâu rộng ở Bhutan. Một năm sau đó, Guru được vua Thringsong
Deutsen mời đến Tây Tạng để kiến tạo tu viện Samye. Đến Tây Tạng, bằng thần lực
của mình, ngài đã khai trừ những năng lực xấu đang cản trở sự kiến thiết tu viện
và nhờ vậy tu viện được xây dựng thành công. Trong lần đến Tây Tạng này, ngài
quyết định viếng thăm lại Bhutan với người vợ tâm linh Tây Tạng của mình là
Khandro Yeshi Tshogyel. Ngài đi khắp đất nước Bhutan và ban phúc cho dân chúng.
Trong
khi ở Singye Dzong, Guru được cho là đã cưỡi trên một con cọp và bay đến Paro
Taktsang trong hình thức Guru Dorji Drolo, hóa thân thứ tám và cuối cùng của
ngài. Trước khi ngài đến, toàn thể quốc gia được cho là bị những ác quỷ hung ác
chi phối. Khi ngài đến, ngài đã hàng phục sáu bộ ác quỷ và khiến chúng phát
nguyện trở thành những kẻ hộ pháp.
Bởi
vì những huyền thoại này, Guru Padmasambhava trở nên đặc biệt đối với Phật giáo
Bhutan; và Paro Taktsang trở thành một địa danh vô cùng thiêng liêng. Người ta
cho rằng hành thiền một phút ở Taksang thì hiệu quả còn hơn hành thiền nhiều
tháng ở những nơi khác. Và điểm được xem là thiêng liêng nhất ở đây là Drubkhang
(Pelphug), một hang động mà Guru Rinpoche và nhiều vị thánh khác đã thiền định,
và nơi đây cũng được cho là nhục thân của Langchen Pelgyi Singye, một để tử
thâm tín của Guru Rinpoche, được đặt sâu trong những tảng đá ở dưới khu vực
Kudung Chorten. Hang động Drubkhang được mở cửa một lần một năm trong suốt mùa
lễ hội, được chư Tăng thực hiện vào 21 ngày vào tháng 5 Bhutan.
Tu
viện này hiện có bốn ngôi điện chính và những phòng ở. Kiến trúc của tu viện
mang nét đặc trưng của kiến trúc Phật giáo Bhutan. Những ngôi điện được sơn màu
trắng với mái màu vàng. Bên cạnh đó cũng có tám hang động và 4 trong số này là
phần nào dễ đến được. Hang động chính thờ 12 vị Bồ-tát. Những ngôi điện được nối
kết bằng những cầu thang đá được đục vào trong vách núi và với một vài chiếc cầu
bằng gỗ. Ngày nay kiến trúc tu viện đã được xây lại và sửa chữa nhiều lần. Sau
một lần bị hỏa hoạn tàn phá hoàn toàn vào năm 1998, tu viện được tái thiết lại
vào năm 2005. Nhưng cho dù tu viện có bị hỏa hoạn thiêu cháy và kiến trúc có bị
thay đổi, người Bhutan vẫn đặt trọn niềm tôn kính vào thánh địa này, và vào những
triết thuyết và tín niệm liên quan đến tu viện, mà họ nghĩ là không thể bị hủy
hoại.
Paro
Taktsang là điểm đến không thể bỏ qua đối với những du khách khi đến Bhutan, đặc
biệt là những Phật tử. Nằm ở độ cao khoảng 3.000 mét trên thung lũng Paro, việc
leo bộ lên ngôi chùa này đòi hỏi có sự kiên nhẫn. Ta có thể lên đó bằng hai
cách: đi bộ trực tiếp đến đó hoặc cỡi ngựa đến một vài địa điểm và sau đó đi bộ.
Ta phải trèo qua hơn ngàn bậc cấp, nhưng bù lại ta được tận hưởng bầu không khí
trong lành mát mẻ của núi non và phong cảnh thiên nhiên ấn tượng. Trên hành
trình đến Paro Taktsang, du khách có thể gặp các nhà sư trên đường và chư vị sẽ
cho du khách nước uống và đôi khi cả thức ăn.