Trái dâu thứ ba

trai dau thu ba

Xin chia s mt câu chuyn v trái dâu th ba ca Dzongsar Khyentse Rinpoche.

--- oOo ---

nhiều người học trò của tôi sau một thời gian tu học, họ lập gia đình, sự nghiệp, thường đến gặp tôi để xin được ban phước lành.  Tôi chúc cho họ được mọi điều tốt lành, cũng thường kể cho họ nghe về hình ảnh của ba trái dâu.

Trái dâu thứ ba

 

Lúc ban đầu ta một trái dâu, lẽ nhiên trái dâu này tự nằm rất vững vàng.  Rồi ta trái dâu thứ hai, ta cố gắng đem đặt lên trên trái dâu thứ nhất.  Tuy hơi khó khăn một chút, ta không sử dụng một vật khác để gắn chúng lại với nhau, nhưng việc ấy cũng thể làm được.   rồi ta thêm một trái dâu thứ ba, ta cũng cố gắng đem đặt lên trên trái dâu thứ nhì.  Việc ấy không phải dễ nếu không muốn nói không thể được.  Trong lúc cố gắng đặt trái dâu thứ ba ấy lên, nhiều khi ta lại tình làm rơi cả trái dâu thứ hai xuống nữa.

Nhưng đối với những người tin vào một cuộc đời tận thì họ nghĩ rằng, sẽ một lúc trái dâu thứ ba ấy sẽ nằm yên trên trái dâu thứ hai!   rồi một ngày nào đó, sau khi đã cố gắng thử hằng triệu lần, kinh nghiệm lắm khổ đau, họ sẽ tỉnh dậy nhìn lại thấy mình bây giờ cũng đã lớn tuổi, trái dâu thứ ba ấy vẫn không thể nằm trên trái dâu thứ hai được.  Tôi gọi đó một sự tuyệt vọng.   điều đáng buồn khi đã biết dừng yên nhìn lại đời mình, ta thấy sao cuộc đời không bao nhiêu chuyện để mình mừng vui.

"sở đắc"

Trong cuộc sống cũng vậy, đa số chúng ta thường cố gắng thu thập sao cho được thật nhiều, từ những mối liên hệ với người thân trong gia đình, bạn , những ảnh hưởng, tiền bạc, vật chất, cho đến ngay cả kết quả của sự tu học...  Đáng lẽ chúng ta phải ý thức rằng chỉ cần đạt được 10% những mình muốn thôi, cũng đáng để cho ta vui sướng rồi.  Nhưng đa số chúng ta chỉ hài lòng khi nào mình phải đặt được trái dâu thứ ba nằm trên trái dâu thứ hai thôi!  Điều đáng tiếc trong xả hội ngày nay biết bao nhiêu sách vở, phim ảnh nói về sự thành công của trái dâu thứ ba ấy, khiến chúng ta tin rằng rồi một ngày nào cũng sẽ xảy đến cho mình.

           trên con đường tu tập cũng vậy, tôi thường nói với các học trò của mình rằng sự giác ngộ mục tiêu tu học của mình.  Nhưng mặc giác ngộ mục tiêu của sự tu tập, ta cũng phải biết đừng mong cầu hay tìm kiếm một kết quả nào hết.  Việc ấy lẽ nhiên không phải dễ.  Nhưng khi ta mong cầu kết quả, dầu trong sự thực tập của mình hay bất cứ một công việc nào khác, ta đang bị vướng mắc, sẽ trở thành một chướng ngại cho ta.  Như kinh Bát Nhã nhắc nhở "không trí, cũng không đắc, không sở đắc."

Giác ngộ đâu phải kết quả của rèn luyện

Điều ấy cũng nghĩa giác ngộ không phải kết quả của sự tu tập.  Khi ta ý niệm rằng giác ngộ "kết quả" của sự tu tập, sẽ trở thành một chướng ngại.  Đó một bài học lớn.  Thật ra giác ngộ chính sự cởi bỏ hết mọi thành đạt, mọi nút cột trong ta.   dụ như trong kinh nói đến thập địa, dasabhumi, mười quả vị tu chứng của một vị bồ tát.  Khi ta đạt đến quả vị thứ hai, cũng không nghĩa khác hơn ta đã tháo gở được nút cột của quả vị thứ nhất.   khi nào ta buông bỏ được quả vị thứ hai thì ta sẽ bước lên quả vị thứ ba.   cuối cùng khi nào ta tháo mở được nút cột của quả vị thứ mười, thì đó được gọi "giác ngộ." 

 

Giác ngộ không phải một kết quả, chính tự tánh chân thật của mình.   vậy để ta gọi mình đạt được đâu, bao giờ cũng vẫn của mình?  Nếu chúng ta làm việc cũng muốn phải một kết quả (result-oriented) thì thái độ ấy lại chính một trở ngại lớn cho ta.   thật ra không những chỉ một trở ngại thôi, còn một thỏi nam châm thu hút thêm nhiều chướng ngại khác nữa.

          Trên con đường tu học, thái độ mong cầu cũng như một men rượu tạo nên những sự mờ rất vi tế, cũng giống như một thứ rượu nho giữ cất lâu ngày, khiến ta không còn nhận thấy được nữa những hạnh phúc đang mặt trên con đường mình đang đi.

Nguyễn Duy Nhiên phỏng dịch

 

Chia sẻ: facebooktwittergoogle