Tản văn của Hoàng Công Danh

Người bán kẹo kéo ấy tên là Thới. Chúng tôi thường gọi là chú Thới kẹo kéo. Chú chừng ba mươi tuổi, nhà cực vì đông con. Chú lại cao lêu khêu, khuôn mặt gầy xương không bao giờ thấy cười, mới thoáng qua trông rất sợ. Vì thế trẻ nít đứa nào hay mần nũng đều bị dọa bán cho chú Thới kẹo kéo, thế là nín ngay. Nhưng tới lúc biết ăn kẹo kéo lại rất mến chú Thới. Có khi chú dừng xe, bảo đứa nào chạy vào nhà rót cho chú ca nước chè rồi chú cho cái kẹo kéo.

     Chú Thới đạp chiếc xe ghi đông cũ rét, tróc hết màu sơn. Trước ghi đông treo một chiếc chuông nhỏ để rung leo keng báo hiệu. Tiếng chuông của chú khác với chuông bán cà rem. Đó là chú chỉ rung một tiếng, rồi rao “kẹo kéo đây” chứ không rung liên tục. Nghe quen, thành ra nhiều khi chú không cần rao, chỉ cần lắc nhẹ cái chuông là biết ngay.

     Phía sau xe chở một cái hộp ván gỗ đựng hàng bán. Một cục kẹo to màu trắng giống bột lọc, bọc trong túi ni lông bóng. Khi nào có đứa tới mua thì chú dùng chiếc khăn bọc lấy bàn tay phải kéo ra một khúc. Rồi bất ngờ bẻ giòn khúc kẹo vừa kéo ra, bọc vào đó một miếng giấy báo.

     Chúng tôi thích thú coi chú Thới kéo kẹo, đôi khi không có tiền mua vẫn xúm tới nhìn. Bàn tay chú dẻo, vừa kéo vừa vuốt. Và thú vị hơn là từ một cục kẹo đường trắng to mà khi kéo ra lại có đậu lạc rang ở giữa, giống như trò xiếc.

     Trẻ con rất thích ăn kẹo kéo, cắn vào miệng thì ngọt lịm, dẻo dính lại có thêm hạt đậu lạc giòn béo. Kẹo kéo phải ăn nhanh vì để lâu là nó chảy ướt dính xuống tay, vì thế mà ngấu nghiến, có bị mắc vào răng vẫn phải nhai liên tục. Từ việc ăn kẹo kéo, lại có thêm một câu thành ngữ, ai nói chuyện ngọt ngào lại bị gọi là “miệng dẻo như kẹo kéo”.

     Ngày đó trẻ con thường nhặt vỏ chai, vỏ lon hoặc cất lông vịt để đổi kẹo kéo. Thế là khỏi cần tiền, chúng tôi vẫn có quà để ăn. Có lẽ chính việc làm rất nhỏ đó đã rèn luyện cho trẻ con quê nhà tính chịu khó, biết chắt chiu dành dụm.

     Càng ngày trẻ con càng có thêm những thứ quà ăn vặt khác, kẹo kéo thưa vắng hẳn trên đường làng. Chú Thới đã không còn hành nghề bán kẹo dạo nữa. Cái nghề lang thang ngoài đường nắng nôi, cực. Nghe nói bây giờ chú đã mở một ga ra xe ô tô, khấm khá lên nhiều. Nghe thế cũng mừng cho chú, nhưng cũng thấy nhơ nhớ cái dáng cao gầy và đôi bàn tay kéo kẹo dẻo như xiếc.

     Bất ngờ sáng nay tôi lại nghe tiếng chuông rao kẹo kéo đây! Tôi cứ nghĩ chắc trẻ con quê mình bữa nay đã không còn thèm thứ kẹo ấy nữa. Nhưng từ trong ngõ nhà, hai đứa em ù chạy ra kêu o ơi o kẹo kéo ơi! Chị bán kẹo luống cuống rà chân xuống mặt đường hãm phanh thật nhanh. Cứ như sợ để tuột mất một điều gì đó, không hẳn là một đứa trẻ mua quà, mà còn hơn thế.

Bài và ảnh: HCD