Tìm dấu chân trên cát

 tìm dấu chân trên cát

    Trời cũng đã khuya, tôi đi thu dọn lại mấy quyển sách còn đọc dở dang, đặt lại trên kệ cho yên một ngày, sắp xếp lại những cây viết trên bàn cho gọn.

    Ánh trăng dường như sáng hơn vào những đêm mùa đông. Ánh trăng màu trắng xanh. Có những đêm sau giờ ngồi thiền, bước đến cửa sổ nhìn xuống vườn, thấy những bóng cây đổ dài trên sân tôi cứ ngỡ là mình quên tắt đèn ngoài hiên.

Vô ngã không có nghĩa là không có mặt

Bạn có bao giờ đi dạo trên một con đường làng vào những đêm trăng sáng chưa? Những giây phút ấy, ta cảm thấy được sự sống mãnh liệt của thiên nhiên. Có lần tôi đi dạo với người thân trên một con đường quê. Không gian ở vùng xa thành phố thật yên tĩnh, và trăng thật sáng.

    Bạn biết không, có lẽ trong đạo Phật, chúng ta ai cũng hiểu được về vô thường, nhưng không dễ mấy ai hiểu và chấp nhận được lý vô ngã (no-self). Ta đang có mặt nơi đây, với những buồn vui, lo âu, suy tính… thì làm sao ta lại có thể nói rằng là mình không hiện hữu được? 

    Tôi nghĩ, vô thường cũng chỉ là một biểu hiện khác của vô ngã. Sự vật là vô thường vì bản chất của nó là vô ngã. Bỡi vì bản chất của nước là vô ngã, mà mùa hè ta có mây trôi, mùa thu ta có những hạt mưa bay, mùa đông có tuyết rơi, và sương mù phủ kín rừng non xanh lá vào những sáng mùa xuân. Vì bản chất của nước là vô ngã nên nó có bao giờ mất đi đâu, mà chỉ thay đổi hình tướng!

    Vô ngã không có nghĩa là ta không có mặt, mà chỉ có nghĩa là mỗi chúng ta không bao giờ là một thực tại riêng biệt và cố định, a separate entity.

Những khổ đau không cần thiết.

    Từ một cái tôi ấy, ta muốn sự việc chung quanh phải xảy ra theo sự mong muốn của mình. Ta muốn buổi sáng có bình minh chim hót, có nắng ấm trên đầu, và con đường đến đi hằng ngày nhất định phải luôn là những sự kiện bình thường, không biến đổi…

    Nhưng đổi thay cũng là những yếu tố mầu nhiệm để giúp cho ta thấy rõ lại được chính mình và thực tại này một cách chân thật hơn. Trên con đường tu học, chúng ta thường được nhắc nhở rằng, những biến đổi có thể giúp cho cái nhìn của ta được sâu sắc hơn, và hạnh phúc mình được rộng lớn hơn!

    Tôi nghĩ nghệ thuật tu tập là biết tiếp nhận và buông xả, nó giúp ta thấy được những diễn biến tự nhiên của thực tại này. Nhờ có đổi thay mà đêm dài sẽ qua đi, thân ta bớt đau nhức, những chiều mưa sẽ thành bình minh mới, và những lo âu rồi cũng trở nên những bình yên...

Cảnh cũ người mới

    Tôi ghé ngang qua vào một buổi chiều hè, sau giờ tan học nên ngôi trường vắng tênh. Bước vào lớp học cũ, ngồi vào chiếc bàn ngày nào, nhìn lên bảng đen, vẫn chiếc bục bằng xi măng, vẫn khung cửa sổ với tàng cây xanh lớn ngoài kia. Dường như tôi vẫn ngữi thấy cũng một mùi gỗ ấy!

    Tôi đi theo dãy hành lang rộng và im vắng, tìm đến một góc sân, ngày xưa cùng đám bè ngồi bàn chuyện tương lai, chuyện của tuổi mới lớn. Bước lên chiếc cầu thang rộng mà mỗi giờ tan học, bọn chúng tôi ồn ào chen nhau ra về.

    Đi dạo quanh ngôi trường cũ, tôi bất chợt nhận thấy mình không có những xúc động như mình vẫn tưởng trước khi về lại thăm. Có gì thay đổi rồi chăng? Cảnh vật không thay đổi, hay có lẽ chính mình đã thay đổi? Chắc là vậy! Nhưng chúng ta nhiều khi lại vô tình ít chịu nghĩ đến điều ấy.

Hãy là mây thong dong

Tôi bây giờ đâu phải là tôi của mấy mươi năm trước, tôi đâu có những suy tư, những hoài bão, những ước mơ của ngày xưa nữa. Nhưng trong ký ức mình vẫn cứ giữ nguyên và đóng khung quá khứ lại, như đó là một thực tại không bao giờ biến đổi.

    Đôi khi, chúng ta đứng nhìn những bước chân của mình trên cát, đang bị những làn sóng cuộc đời cuốn trôi đi, tiếc nuối, nhưng đâu hay rằng chính mình cũng đang bị xoá tan đi trong từng mỗi giây phút.

    Khi ta thấy được những phiền não cũng như một tảng đá băng to cứng, và rồi cũng sẽ tan chảy và trở thành mây thong dong bay trên bầu trời cao. Đó là luật tự nhiên, dầu ta có sự mong cầu nào hay chăng...

— Duy Nhiên

Chia sẻ: