Có thể buông bỏ được
co theCó
câu chuyện về một người nọ kể cho những người bạn mình nghe một câu
truyện vui, khi nghe xong ai cũng đều bật cười. Rồi anh nói muốn kể thêm
một câu truyện vui nữa, nhưng anh lặp lại
cũng cùng câu truyện ấy, và chỉ có vài người cười. Xong, anh tiếp tục kể
lại một lần nữa, lần này thì ai cũng im lặng. Đến khi anh lặp lại thêm
lần nữa thì bắt đầu có nhiều người lộ vẻ khó chịu và bực mình.
Anh ta im lặng một lúc rồi nói, "Quý vị thấy lạ không, một câu chuyện
dầu vui hay thú vị đến đâu mà khi mình cứ lặp đi, lặp lại mãi rồi thì nó
cũng trở thành nhàm chán và vô duyên. Thế nhưng chúng ta có những câu
chuyện buồn, hay nỗi phiền giận, mà mình cứ lặp đi lặp lại mãi, và kể
cho nhau nghe hoài, mà vẫn không bao giờ cảm thấy chán!"
Vì tâm ta dễ tương ứng
với tham sân
Ví
dụ của câu chuyện trên cũng có phần nào đúng phải không bạn. Dường như
trong đời sống, chúng ta lại thường ôm giữ những việc đau buồn trong quá
khứ, mà những chuyện vui thì ít khi
mình lại nhớ đến. Chúng ta cũng giống như những người ấy, có những muộn
phiền mà mình cứ giữ chặt mãi trong lòng, như đó là một việc bắt buộc
cần phải làm, dù biết rằng chúng không còn cần thiết hay ích lợi gì cho
nhau nữa...
Có một vị thiền sư dạy rằng, sở dĩ chúng ta hay nhớ nghĩ đến những việc
đau buồn, là vì trong giờ phút hiện tại này tâm chúng ta rất dễ tương
ứng với những tham sân si, hơn là những vô tham, vô sân và vô si trong
ta. Và nếu như ta chỉ cần biết buông xả, thì tâm mình chắc chắn sẽ trở
về với hiện tại trong niềm hoan hỷ. Thật ra những buồn phiền đó cũng có
một ích lợi, là nó chỉ cho ta thấy được những gì mình còn đang bị dính
mắc để mà buông bỏ.
Buông bỏ là để trong
sáng tự nhiên
Mà
bạn biết không, thật ra muốn buông bỏ, chúng ta cũng không cần phải
dụng công làm gì nhiều lắm đâu. Ôm giữ và mang vác thì phải cần đến
những toan tính và tập luyện này nọ, chứ buông
thả ra thì càng ít dụng công bao nhiêu lại càng hiệu quả bấy nhiêu.
Buông bỏ cũng có nghĩa là tiếp xúc với thực tại này với một tâm rộng
mở, để cho sự việc được tự nhiên như nó là.
Bà Sharon Salzberg có kể, vài năm trước trong lúc đang đứng trong chiếc
thang máy ở một khách sạn tại thành phố New York, bà chợt ý thức rằng
mình vẫn còn đang mang vác chiếc hành lý rất nặng trên vai. "Và tôi chợt
nghĩ đến điều này", bà nói, "Tại sao mình lại không đặt chiếc hành lý
nặng này xuống đi, và để cho chiếc thang máy tự nó mang lên chứ?"
Bà chia sẻ, mỗi giây phút của cuộc sống là một cơ hội mới để ta buông
xuống những nặng nhọc của mình - ta không cần bắt mình phải trở thành
một cái gì tốt hơn, cố tập luyện để đạt đến một trạng thái nào cao hơn,
hay để vượt qua một khó khăn nào đó, và ta cũng không cần thực tập miên
mật với một thái độ mong cầu nào khác. Chúng ta chỉ cần biết buông bỏ mà
thôi, trong giây phút này sang giây phút kế.
Việc ấy có thể được
Thật
ra, dầu bất cứ đang ở
nơi đâu hay trong hoàn cảnh nào, ta đều cũng có thể bắt đầu lại từ đầu.
Ta bắt đầu lại bằng cách buông bỏ những gánh nặng, lo âu, muộn phiền của
quá khứ. Ngày xưa khi học thiền, trước mỗi thời công phu, tôi thường
được dạy niệm thầm một lời nguyện ngắn: "Trong quá khứ, vì vô
tình hay cố ý, nếu như tôi có lỡ gây khổ đau cho ai, tôi xin người ấy
tha lỗi cho tôi. Trong quá khứ nếu như, vì vô tình hay cố ý, có ai lỡ
gây khổ đau cho tôi, tôi xin được tha thứ cho người ấy."
Đó
là sự buông bỏ của một tâm từ, ta tử tế và thứ tha cho những muộn phiền
của mình. Và bạn biết không, một tâm ý thiện lành nhỏ cũng có công năng
chuyển hóa rất lớn. Mà vấn đề buông bỏ những khổ đau của mình, việc ấy
có thể thực hiện được không bạn hả? Hay đó chỉ là một lý thuyết hay đẹp
suông mà thôi? Tôi nhớ lời dạy của Phật,
"Này
các
thầy, hãy buông bỏ những gì là bất thiện! Này các thầy, ta có thể buông
bỏ những gì là bất thiện, nếu như việc ấy không thể thực hiện được, thì
tôi đã không khuyên bảo các thầy mà làm chi.
Nếu
như buông bỏ những điều bất thiện sẽ mang lại cho ta khổ đau, tôi đã
không khuyên bảo các thầy mà làm gì. Nhưng vì sự buông bỏ ấy mang lại
hạnh phúc và nhiều lợi lạc mà tôi mới nói với các thầy 'hãy buông bỏ
những gì là bất thiện'
" Tăng Chi Bộ Kinh (Anguttara-Nikaya)
Nguyễn Duy Nhiên