Có lần tôi được nghe một bài hát của Trịnh Công Sơn với những ý lạ, "Biển sóng đừng xô nhau, ta xô biển lại sóng về đâu?  Biển sóng đừng xô ta, ta xô biển lại sóng nằm đau!" Ông viết bài đó do cảm hứng khi nghe tụng câu kinh Bát Nhã "Gate, Gate, Paragate, Parasamgate, Bodhi Svaha."

    Ông giải thích ý mình, "Tuy là do cảm hứng bắt nguồn từ câu kinh, nhưng nó không nương tựa gì câu kinh cả.  Tôi muốn nói, sống trong cuộc đời, ta đừng nuôi thù hận, đừng có ác ý trong cuộc tình.  Đừng để trong tình thương có bóng dáng thù địch, của lòng sân hận.  Sóng xô ta, ta xô lại sóng.  Biết bao giờ mới đến được bờ bên kia của tịch lặng, của bình an!"

    Ông nói về những cuộc tình, mà cuộc đời cũng thế, bạn có nghĩ vậy không?  Vì cuộc đời cũng được làm bằng những mối liên hệ giữa ta với người chung quanh.  Mà nếu mỗi lần "sóng xô ta" rồi "ta xô lại sóng", thì biết bao giờ biển khổ này mới được lặng yên, phải không bạn!

    Tôi nghĩ sự tu học trước hết là để đem lại cho ta một tấm lòng.  Một tấm lòng rộng lớn, không nhỏ nhen, không nghi kỵ, không xô đẩy nhau.  Một tấm lòng không cô lập, không cố chấp.  Với tấm lòng rộng mở ấy, chúng ta có thể chuyển hóa được những khổ đau cho nhau.

    Đêm nay trăng sáng yên ngoài cửa sổ.  Trong căn phòng viết nhỏ của tôi có một vùng ánh sáng nhỏ tĩnh lặng.  Trên bàn viết, tôi có chép lại một bài thơ của bác Ngọc Quế in trong tập sách bác gởi tặng nhà hôm nào,

    Ngàn năm,

    Giọt nước có buồn không

    Sao vẫn long lanh

    Dưới ánh hồng

    Trên cánh sen vàng

    Ai biết được

    Ngàn năm

    Giọt nước có buồn không.

    Đêm đã khuya.  Tôi thổi tắt ngọn nến trên bàn.  Một làn khói tỏa nhẹ dưới ánh trăng xanh.

nguyễn duy nhiên