Lâu rồi nhỉ!
Hắn không viết một đoản văn hay một vần thơ nào cho
riêng mình.
Trời Lanka sáng nay mưa
nhẹ lay bay. Hắn vừa
buột miệng “mưa xuân” thì chợt mỉm cười với chính mình. Bây giờ là tháng
4 kia mà!
Nhưng
sao giống mưa xuân ở Huế quá. Tiếng chim líu lo hiên
ngoài
như cùng hợp tấu với lòng người…
Nhớ có lần hắn
về Huế thăm Thầy vào tháng giêng.
Hôm ấy trời mưa lất phất, se se lạnh. Trước
khi lên
núi
hắn đã ghé qua Vô Vi
am ở chùa Thiên Mụ để thưởng trà. Như để đãi bù 364 ngày còn lại
trong năm, vậy là hắn
được am chủ
cho thưởng thức tất cả các loại
trà hiện có. Lò trầm
hương thật
to trước am khói bay nghi
ngút. “Hôm nay thầy đặc biệt cho Trà U ngắm
khói trầm”, am chủ cười vui. Sau 3 tuần
trà, ôn
trụ
trì Thiên Mụ đứng dậy và không
quên nhắn kèm câu, “con
cứ
thảnh thơi ngồi uống trà, chút thầy
cho điệu mang cơm ra,
con dùng trưa ở đây cũng được”. Được lời như mở cõi lòng.
Hắn dạ và đứng dậy xá chào
ôn, lòng vui và thầm
biết ơn tâm lượng bao dung của ôn. Sau bữa
cơm trưa, ôn gọi bác
cư sĩ đến để đưa hắn lên Huyền Không Sơn Thượng. Lần nào về Huế
cũng vậy, Thiên Mụ như trạm dừng chân. Mà cái trạm
dừng chân, “cái hóa thành
này” sao mà thơ mộng
lạ! Khoảng
13h30 hắn có mặt ở am Mây Tía.
- “Dạ,
bạch Thầy!”
- “Con
mới
ra à!”
Thầy rời
bàn viết.
- “À, nì,
con đốt thử
loại trầm ni và pha
trà uống cho vui”.
Thầy quay sang nói với
sư thị giả, rồi bảo hắn.
- “Con
ngồi
đi.”
Hắn tần
ngần. Thầy chưa bao giờ cho hắn
đảnh lễ.
Vậy là hắn chỉ
biết đảnh lễ trong tâm rồi ngồi
xuống. Một
lần duy nhất hắn được đảnh
lễ Thầy là cái ngày
hắn về thăm Thầy để qua Tích Lan học.
Bên ngoài mưa
nhẹ lay bay, cả núi rừng
sơn thượng như được bọc trong một dải lụa mỏng màu khói. Giọng nói
trầm ấm cùng nụ cười
vô ưu của Thầy đã làm ấm
lại lòng lữ khách tha phương. Câu chuyện như thêm thi vị
bên hương trầm, vị trà và mưa
xuân bên ngoài. Đôi lúc là một
bài thơ Thầy vừa mới viết, đôi lúc là
một bài phê bình văn
học, đôi lúc là một
câu chuyện thiền mà Bắc truyền xem như là
công án
thoại đầu.
Hắn biết ơn Thầy. Thầy đọc được
tâm học trò và đã
khéo léo mở khai…
- “Dạ.
Đã cũ rồi phải không Thầy. Đời
sống tinh khôi tươi rói trong từng
sát na.
Thực
tại hiện tiền đang trôi chảy. Cái công án thiền ấy đã ‘chết’ ngay sau khi người
học trò nhận công án trực tiếp
từ thầy mình. Nó không liên quan chi đến ‘người ngoài cuộc’. Vậy mà…”
Thầy cười
vui. Lúc nào cũng vậy, câu chuyện giữa thầy và trò
ngưng ngang với một “công án”. 7 năm rồi
hắn đã học ở Thầy bằng cách ấy. Và có lẽ đó là cách
khả dĩ và hợp lý
nhất mà Thầy dạy hắn.
Thầy, một
đời sống mô phạm, miệt mài thắp sắng ngọn lửa hiểu và thương
qua những vần thơ, trang viết. Như lão bách tùng gân guốc
hạo nhiên giữa đất trời. Thời gian đã vẽ thêm những
nét chấm phá cho bức
tranh thủy mặc ấy thêm phần sinh động. Hắn chợt nhớ đến bức thư
pháp Thầy đã viết tặng hắn trong lần gặp đầu tiên:
“Như cô hạc
ngàn năm suối trong không tìm lại
Như hoa
nở một lần thiên thu là hiện
tại.”
Lão hạc. Cô hạc.
Dã hạc. Đời sống của hạc là suối
trong, là mây trời, nắng ấm và núi rừng
thênh thang… Hình ảnh so sánh thật đẹp.
Hai câu
thơ
đã từng là “công án thoại đầu” của hắn trong nhiều năm. Hắn không muốn lại một lần nữa dẫm lên vết chân
xưa, lý giải thiền… Bác Bùi Giáng cũng
thật là, “người nằm xuống từ ngàn xưa vang
bóng, ta bước qua từ ngữ rụng hai lần”.
Mời mọi người
uống trà thôi!