Lam Khê
Trời khuya. Trăng sáng tỏ. Nằm trên
chiếc chõng tre trước hiên nhà, anh nhắm mắt mà không tài nào ngủ được. Không
gian im vắng thỉnh thoảng lại vang lên tiếng đập cánh rõ to của loài chim ăn đêm
bay lượn nơi cuối sân vườn.
Anh ngồi dậy theo tư thế thẳng lưng,
điều phục hơi thở, giữ tâm tĩnh lặng. Cách ngồi này anh học được từ những năm
tháng còn trong trại giam. Một lúc, sự thanh thản nhẹ nhàng bắt đầu lan tỏa khắp
người. Ký ức thời gian cũng miên man chảy tràn qua tâm thức của người vừa trở
về.
... Buổi sáng hôm ấy bầu trời thật u ám.
Đến giờ ra chơi mới có chút nắng vàng. Tiếng trống vừa điểm, đám học sinh túa ra
sân như bầy ong vỡ tổ. Long Quân đứng trước cửa lớp nhìn các bạn chơi đùa mà
không có chút hứng thú tham gia. Một lúc Hoàng Châu bước đến nói vài câu tỏ ý
bất bình về việc Quân giựt bài kiểm tra của cô bạn trong lớp. Chuyện không đáng
gì. Nhưng lời qua tiếng lại một hồi, cơn giận trong đầu Long Quân bốc hỏa. Và
phút giây không kiềm chế của cậu bé con nhà võ đủ để gây nên tai họa. Nắm đấm
nhà nghề của Long Quân đã khiến Hoàng Châu rú lên rồi nằm sóng soài trên mặt
đất. Long Quân đứng sững, không tin điều mình vừa làm. Ý nghĩ chốc nữa thôi
Hoàng Châu sẽ ngồi dậy... mãi mãi chỉ còn là giấc mơ không tưởng.
“Hoàng Châu mất, nỗi mất mát quá lớn với
gia đình chúng tôi. Nó là đứa con ngoan lại học giỏi. Nhưng người chết đã chết
rồi. Người sống, xin cho họ có cơ hội nhìn về phía trước. Long Quân còn quá trẻ
người non dại. Hai đứa chúng nó từng là bạn bè thân thiết...”
Trước tòa, cậu bé hung thủ đứng cúi đầu,
không một lần ngẩng lên nhìn ai, không cầu xin chút ân huệ cho mình. Hội trường
yên lặng. Người ta nghe rõ tiếng sụt sùi cố nén của hai bà mẹ. Có không ít những
lời bình phẩm ta thán. Rồi khi tiếng còi hú đưa tội nhân về phía nhà lao, mọi
người mới chưng hửng nhìn ra khoảnh sân phía ngoài. Có chiếc lá xanh vừa rụng
bên thềm. Có đàn chim vỡ tổ cất tiếng kêu tao tác trước cảnh chiều tàn hiu hắt.
... Trại giam. Đêm tối. Những giấc mơ.
Nỗi ám ảnh bóng ma Hoàng Châu về báo oán khiến Long Quân không đêm nào dám chợp
mắt. Mỗi tiếng động, mỗi âm thanh vọng lại từ xa nghe cứ như lời ai oán của
những âm hồn u khuất. Rồi những đêm chập chờn mộng mị, Long Quân thấy mình như
đang độc thoại với bóng đêm:
- Hoàng Châu! Bạn chết tức tưởi như
vậy... làm sao không oán hận. Cái buổi sáng định mệnh ấy... phải chi bạn đừng
đến nói những lời không hay ấy. Phải chi... mình đừng nổi giận một cách vô lý...
Làm sao mình có thể ngờ... chỉ một nắm đấm lại gây ra cái chết cho bạn và đẩy
mình vào cảnh tù tội, sống vất vưởng tủi nhục. Hoàng Châu! Bạn nói đi. Mình phải
làm sao. Phải làm sao đây hả Hoàng Châu!
- Long Quân ạ! Giờ bạn có nói gì thì sự
việc đã xảy ra rồi, mình cũng không thể sống lại được. Cái buổi sáng ấy đã trở
thành định mệnh, là sợi dây oan nghiệt buộc chặt cả hai chúng ta. Nhân đã gây
thì quả phải trả. Mình không oán trách bạn. Số mình chỉ hiện hữu trên cõi đời
bấy nhiêu. Oán kết hận thù thì oan gia nghiệp báo không bao giờ dứt được. Bạn ăn
năn hối hận... thì phải can đảm sống để làm lại cuộc đời. Mình chỉ có vài lời...
mong bạn hãy bình tâm suy xét. Đừng nghĩ quẫn rồi làm điều dại dột. Mọi việc rồi
cũng nhanh chóng trôi qua.
- Không... Hoàng Châu... Bạn phải nghe
mình nói. Hoàng Châu...
- Long Quân. Dậy. Dậy đi nào. Cậu bé.
Long Quân choàng tỉnh thức, ngơ ngác
nhìn quanh. Người quản giáo đứng bên ngoài song sắt nói vọng vào:
- Lại bị ác mộng à. Thôi ngồi dậy ra
ngoài rửa mặt. Có người nhà đến thăm em đấy.
Bất ngờ khi người nhà là một vị sư cô.
Long Quân từng theo Hoàng Châu đến chùa sư cô. Châu bảo sư cô là bạn học của mẹ
ngày trước. Chẳng hiểu người đến đây vì chuyện gì...
Vừa nhìn thấy Quân, Sư cô vội lên tiếng:
- Sư cô đi thăm và ủy lạo trại giáo
dưỡng thanh thiếu niên ở gần đây... sẵn đường ghé thăm con.
Người chăm chú nhìn một lúc rồi nói:
- Con ốm quá. Đau buồn, lo sợ, mất ăn
mất ngủ...
Long Quân òa khóc:
- Con... cám ơn sư cô đã tới thăm. Con
không xứng đáng được như vậy. Con phạm tội giết người... giết bạn học... Con đã
là tội phạm... không muốn gặp ai nữa... Chỉ có chết mới rửa sạch hết tội lỗi mà
con gây ra... Con...
Sư cô nhẹ nhàng tiếp lời:
- Sư cô hiểu tâm trạng của con. Việc xảy
ra quá bất ngờ. Nỗi đau quá lớn đến với gia đình Hoàng Châu, với thầy cô, bạn
bè... và cả gia đình con. Oán giận, thương cảm, xót xa... Đó là cảm xúc của mọi
người khi nghe tin và chứng kiến sự việc. Con vốn là đứa học trò giỏi, có hạnh
kiểm tốt, chỉ do một phút nông nổi lỡ gây ra tội nghiệp, phải vướng vòng lao
lý... Sư cô biết con đã trải qua những ngày đau khổ dằn vặt. Cuộc sống tù đày
quả là khó khăn đối với lứa tuổi học trò. Nhưng con ạ! Tội lỗi đã gây thì phải
nhận lấy hậu quả. Nhân quả trả vay, dù con có hủy hoại cuộc đời này thì vẫn
không thể xóa hết được. Con phải sống, mạnh dạn vượt qua nỗi đau hiện tại, hướng
đến tương lai với tâm niệm hối cải ăn năn những việc làm trong quá khứ. Mọi
người dù ai chê trách ai xót thương, cuối cùng chỉ có nghị lực của chính mình
mới giúp con đứng dậy làm lại cuộc đời sau lần vấp ngã.
Ánh mắt từ ái, lời nói thấu hiểu của sư
cô khiến Long Quân thấy mình được trải lòng nhẹ nhõm. Cậu bé ngước mặt lên rồi
nói một mạch những ý tưởng vừa vụt đến:
- Thưa...sư cô... con thấy mình không
còn cơ hội để làm lại cuộc đời. Cuộc đời con trong giây phút định mệnh ấy coi
như chấm dứt rồi. Chỉ vì con... mà Hoàng Châu phải sớm phải lìa bỏ cõi đời khi
ước mơ tuổi hoa niên vẫn còn đó. Vì con... mà gia đình bạn ấy phải chịu cảnh
tang thương mất mát. Sự oán trách thù hận chắc chắn không tránh khỏi. Con đã trở
thành kẻ tội phạm giết người... là đứa con bất hiếu làm cho ba mẹ sầu khổ thất
vọng không dám ngẩng mặt nhìn ai. Thầy cô chê trách. Bạn bè xa lánh. Tương lai
còn gì nữa mà mong cầu ước vọng. Có ăn năn dằn vặt cũng là để trừng phạt mình...
sớm chết dần mòn trong chốn lao ngục sầu thảm. Số phận con đã như vậy rồi, còn
mong mỏi gì nữa...
- Con có thể oán trách sự nông nổi của
mình, chứ không nên oán trách số phận. Gia đình Hoàng Châu đau đớn mất đứa con
cũng không một lời oán trách số phận. Họ cũng không mang lòng hận thù con. Nỗi
đau còn đó. Lòng người tuy nhỏ hẹp song cũng không thiếu sự bao dung độ lượng
đâu con ạ. Con dằn vặt đau khổ chỉ làm cho cuộc sống thêm nặng nề tăm tối. Phải
bình tĩnh đối diện với thực tại. Đó là cách tốt nhất giúp con lấy lại niềm tin
yêu đã đánh mất. Nếu con ý thức việc làm sai trái đã qua và tỏ rõ sự ăn năn hối
cải thì phải cố gắng vượt qua. Con phải sống cuộc đời mới bằng niềm tin và ý chí
hướng thiện. Hoàng Châu dù yên nghỉ nơi cõi thường hằng, cũng không muốn nhìn thấy tình cảnh đau buồn suy sụp của con như thế
này đâu.
* * *
... Đêm đầu tiên trở về nhà, anh lại mất
ngủ. Sợ ma, sợ bóng đêm với những giấc chiêm bao và sợ cả khi đối diện với lòng
mình. Những cảm giác ấy anh đã trải qua rồi. Thời gian làm lành vết thương cũ.
Thời gian cũng cho anh những suy tư trải nghiệm sự đời sau bước lầm lỡ tuổi học
trò.
Chị Hai bước ra sân, đến bên anh nói
khẽ:
- Em không vào nhà ngủ. Ở ngoài này
sương đêm và muỗi lắm.
- Em không ngủ được. Nằm đây tha hồ ngắm
trăng thanh, hóng gió mát. Em muốn tận hưởng khung cảnh mà lâu rồi không được
nhìn thấy.
- Em à! Hoàng Châu... được chôn cất và
thờ trên chùa. Mai em lên thăm mộ cậu ấy đi. Gia đình Hoàng Châu làm đơn bãi nại
để em được ra tù sớm. Họ xem đó là một tai nạn chứ không hề thù hận chúng ta. Họ
thật rộng lượng...
Anh gật đầu:
- Gia đình Châu là Phật tử. Họ hiểu rõ
nhân quả nghiệp báo. Thù hận chỉ làm cho người sống thêm vướng mắc đau khổ mà
người chết thì không thể sống lại. Trong trại giam, thỉnh thoảng có quý thầy,
quý sư cô đến giảng pháp và dạy tu thiền cho phạm nhân để giúp họ biết cách trị
liệu nội tâm, rèn luyện thể chất. Nhờ vậy mà cuộc sống trong tù cũng dễ chịu
hơn, tâm tánh mọi người trở nên thuần lương hiền hậu. Ai cũng cố gắng làm thay
đổi mình. Ai cũng thích được sống chan hòa và chia sẻ với mọi người. Em học được
nhiều điều từ những ngày ấy và cũng đã biết nở nụ cười bình thản chấp nhận lấy
hoàn cảnh của mình.
- Em lên chùa... sẽ gặp cô Thơ - Mẹ
Hoàng Châu. Cô ấy phụ trách lớp giáo lý tại chùa, giảng dạy cho con em trong
thôn xóm. Cô cũng hay đến các trung tâm bảo trợ để sinh hoạt và giúp đỡ trẻ em
mồ côi khiếm khuyết. Cô làm tất cả với tâm nguyện hồi hướng cho đứa con đã mất
và cũng mong muốn trau dồi đạo đức nhân cách cho thế hệ tuổi thơ. Một người mẹ hiền. Một người phụ
nữ giàu tâm đạo và nghị lực. Người ta đã nói về cô như vậy.
* * *
Anh đặt nhẹ bó hoa tươi bên nấm mộ. Ngôi
mộ nằm trên mô đất cao phía sau chùa, nổi bật bởi lối kiến trúc mang phong cách
nghệ sĩ thời thượng. Những đêm trăng... Hoàng Châu chắc thích ra ngồi bên mộ
phần nhìn ngắm công trình mà bạn bè người thân dành tặng cho mình.
- Con thắp nhang và khấn nguyện đi.
Hoàng Châu biết con về chắc là vui lắm. Nó cũng đã tha thứ hết mọi chuyện...
Anh đỡ lấy nén nhang từ tay người mẹ.
Lời nói dịu dàng, cử chỉ trân trọng của bà khiến lòng anh nhói buốt. Cố ngăn
dòng lệ, anh nói, mắt nhìn vào bức ảnh nhỏ gắn nơi mộ bia:
- Con tới... thắp nhang cho Hoàng Châu.
Gặp cô ở đây... con... xin cô cho con được nói lời xin lỗi... Dù lời xin lỗi
muộn màng chẳng còn ý nghĩa gì. Con biết... cô và Châu lúc nào cũng rộng lòng
tha thứ...
- Thôi con ạ. Chuyện không ai muốn cũng
xảy ra rồi. Số phần của Châu đã vậy. Có nói gì cũng đâu níu kéo lại được. Điều
mà cô và mọi người mong muốn thấy con sớm trở về, làm lại cuộc đời sau những lỗi
lầm. Là người biết hướng thiện, cô tin tưởng rồi con sẽ trở thành một con người
tốt, biết tạo dựng cho mình một tương lai vững vàng lương thiện...
Bà cúi người cắm những bông hoa quanh mộ
con:
- Cuộc đời đôi khi phải biết chấp nhận
nỗi buồn nhiều hơn niềm vui. Nhưng cuộc sống thì luôn có những điều tốt đẹp để
vươn tới. Thấy con trở về bình yên khỏe mạnh là cô vui rồi. Con có dự định gì
cho tương lai chưa? Cô nghe nói con sắp đi làm xa.
- Dạ... Có người quen giới thiệu con vào
làm bảo vệ cho một công ty ở thành phố. Vài hôm nữa con phải đi rồi.
Bà gật đầu:
- Ừ! Vậy thì hay quá. Dù làm gì, ở đâu,
con cố gắng vượt qua mặc cảm bản thân và sống cho thật tốt.
Anh đi quanh sân chùa. Một cảm giác bình
yên lan tỏa. Đám học trò của cô Thơ đang bày các trò chơi thật vui nhộn. Dạy học
cũng là cách để khuây khỏa. Cô nói vậy.
- Lớp học ở chùa chỉ để cho các em họp
mặt vui chơi sau một tuần lễ học tập căng thẳng ở trường. Ngoài phần giáo lý cơ
bản, cô soạn thêm các bài giáo dục thường thức giúp các em nhận thức rõ về nhân
cách và giá trị đạo đức làm người trong cuộc sống. Các em biết đi chùa, biết học
Phật, cũng sẽ biết làm lành tránh dữ, biết trải lòng yêu thương san sẻ với người
khác. Trước kia nhóm bạn của cô có ý tưởng thành lập lớp học giáo lý tại chùa
dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên. Chỉ khi Hoàng Châu mất... cùng nhiều sự việc
xảy ra ở nhà trường, bọn cô mới quyết tâm thực hiện và đang mở rộng ra nhiều
nơi. Cô kỳ vọng vào sự tiếp nối của các con sau này...
Trước mắt anh đang hiện ra một giấc mơ
có thật. Giấc mơ mang hình hài trái tim người mẹ. Anh thấy mình như vừa được tái
sanh trở lại nơi cõi đời. Kẻ tái sanh mang nhiều nghiệp dĩ với món nợ ân tình
sâu nặng mênh mông.