Một thoáng Tây nguyên

Lam Khê        

Chuyến xe chở quý cô, Phật tử cùng phẩm vật gạo mì xuất phát từ Tp Hồ Chí Minh đi lên vùng Tây nguyên Đắc Lắc. Trước đó một ngày, một chuyến xe khác đã vận chuyển sáu tượng Phật, Bồ tát đến ngôi Niệm Phật đường vừa mới thành lập trên đó. Hàng hóa cùng việc thỉnh tượng đều do quý sư cô chùa Kim Sơn quyên góp và tổ chức chu đáo mọi việc đi lại ăn uống trong suốt hai ngày đường.

Tôi cùng một số chị em được chùa đặc cử đi hỗ trợ theo đoàn. Ngoài việc phát quà cho bà con vùng xa còn khó khăn, quý cô sẽ tụng thời kinh cầu an để tôn trí an vị những pho tượng vừa thỉnh. Điều đặc biệt đầu tiên mà tôi nhận biết trong chuyến đi này là nhóm Phật tử của chú Dũng đi theo xe đều là những nghệ nhân chuyên trách việc sơn vẽ tượng Phật cho các chùa (gọi nôm na là đắp áo lại cho tượng). Họ bỏ tiền mua các loại sơn nước sơn dầu, còn kinh phí chuyên chở thì chùa lo.

Hằng tuần vào các ngày thứ bảy, chủ nhật thì nhóm đi đến các chùa (Đã liên hệ mời trước) sơn áo lại các bức tượng cũ hoặc những tượng mới tạc. Tôi đã nhìn thấy những pho tượng vừa được sơn mới với từng đường nét đặc sắc tinh tế mà vẫn hài hòa trang nhã. Nhóm có trên mười người, có đủ nam nữ lão ấu trung niên. Ai cũng mang sẵn một bầu nhiệt huyết và một niềm tin tưởng đạo Pháp sâu xa, nên họ không ngại tìm đến các nơi vùng xa xôi hẻo lánh, gặp khi đường xá trắc trở, thiếu thốn mọi tiện nghi cần thiết. Vậy mà đi đến đâu nhóm vẫn nói cười vui vẻ, hoàn thành mọi công tác Phật sự một cách nhanh chóng. Một việc làm có tính cách công quả, nhưng mang nhiều tâm nguyện thiết tha vì đạo Pháp.... mà hơn hết là muốn phát huy những cái đẹp chơn thiện mỹ đến khắp cùng nhân sinh- xã hội.

Địa điểm mà đoàn chúng tôi đến là xã Dleiyang, huyện Ea H’leo, cách trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột hơn 80 km. Suốt mười tiếng vượt đường xa, ai nấy đều mệt lã theo từng con dốc quanh co, núi đồi uốn khúc. Nhưng khi được ngắm những khu rừng thông xanh ngát, những vuờn cà phê vườn chè trải dài đến ngút mắt, thì mọi người gần như xua tan hết nỗi mệt nhọc đường dài. Nơi chúng tôi đến là một xã ven núi, đất đai trù phú, dân cư đông đúc, phần nhiều là người Kinh từ miền ngoài vào lập nghiệp. Gần đó cũng có nhiều bản làng của người dân tộc. Nông sản chuyên canh ngoài cà phê, tiêu, cũng có khá nhiều cây trái khác. Và lúc này những cánh đồng bắp đang mùa ra hoa đậu quả.

Vì nằm trên địa bàn xa xôi, nên nơi đây vẫn có không ít những hộ dân còn khó khăn nghèo khổ. Điều bất ngờ thứ hai mà tôi cảm nhận được ở đây chính là sự thiếu thốn vật chất chẳng có nghĩa lý gì so với việc thiếu thốn về mặt tinh thần. Chính sự đón tiếp quá ư long trọng của mọi người dành cho đoàn, cho quý sư cô-những người xuất gia mang tâm hạnh lợi tha, đã cho tôi thấy rõ điều đó khi xe của đoàn vừa tới. Các cụ lão, những thanh niên nam nữ và cả mấy em nhỏ năm bảy tuổi, tất cả đều trang nghiêm trong chiếc áo tràng lam truyền thống hay tề chỉnh với những bộ đồ hướng đạo sinh của gia đình Phật tử. Họ đứng thành hai hàng chắp tay cung thỉnh, vẻ mặt biểu lộ niềm tôn kính hân hoan tột phần, lòng chí thành hướng đến những con người đang làm nhiệm vụ hoằng pháp lợi sinh.

Chúng tôi phát mì, gạo, tiền và quần áo cũ cho dân ngay tại nhà của vị đại diện Khuôn Hội - Nơi vừa đón tiếp đoàn. Ngôi nhà ba gian không lớn lắm, lại dành riêng một gian thờ Phật khá trang nghiêm rộng rãi. Đây là nơi mà trong suốt mười lăm năm qua, các Phật tử trong thôn xã hằng đêm cùng đến tụng kinh bái sám. Sau này mọi người quyên góp xây dựng nên ngôi chánh điện trên mảnh đất riêng để thờ Phật (Họ tạm đặt tên là Niệm phật Đường Quảng Giang - Quảng là để tưởng nhớ đến quê hương Quảng Trị. Giang là gọi trại từ âm Yang trong từ Dlieyang). Dự định khi hợp thức hóa thành ngôi chùa sẽ thỉnh tăng về trụ trì. Bác Đại diện Khuôn hội nói với chúng tôi:

- Bà con từ lâu vẫn khao khát chờ đợi một ngôi chùa đúng nghĩa. Một vị thầy lãnh đạo cùng một môi trường Phật pháp để sinh hoạt và học tập giáo lý, nâng cao đời sống tinh thần. Nay ngôi chánh điện thờ Phật đã xong. Nhờ quý cô liên hệ xin tượng rồi chuyên chở về. Có Phật Bổn sư, Quan Âm lộ thiên, rồi đức Quan Âm, Thế Chí, có cả tượng Hộ pháp... ngài Tiêu diện Đại sĩ. Từ đây chúng con có nơi thờ Phật, có chốn trang nghiêm để lui tới tụng kinh niệm Phật. Thật không có gì vui mừng hơn nữa. Duy chỉ còn chờ một vị Tăng (hoặc Ni) về để chúng con nương nhờ học hỏi thêm về giáo lý nhiệm mầu, để con đường tu tập của mọi người được trọn phần công đức.

Một mong muốn rất bình thường và chánh đáng. Vậy mà niềm mơ ước ấy lại quá xa vời đối với những cư dân ở đây. Đã hơn hai mươi năm sinh cơ lập nghiệp nơi vùng cao mà cả xã vẫn chưa có được một ngôi chùa. Thỉnh một vị tăng về truyền đạo độ sinh là điều mà ai cũng mơ ước. Mấy em nhỏ đang học phổ thông cơ sở cũng nói với tôi như vậy. Thì phải chờ duyên lành đến ngày hội tụ thôi. Tôi nhủ thầm với mọi người, trong lúc vừa soạn những bộ quần áo cũ ra phân phát, vừa tranh thủ vài giây phút rảnh tay đảo mắt nhìn quanh mấy đồi núi xa xa ẩn mình trong làn sương chiều se lạnh. Non xanh mây trắng hữu tình, trời cuối thu mát dịu mà lòng người đến đi với cuộc đời sao vẫn còn quan san cách trở. Ý nghĩa Tăng đáo Phật lai thật quá rõ ràng với nơi mà chúng tôi vừa bước chân đến lần đầu. Mới quen mà xem như đã thân thiết từ  muôn kiếp. Đó có thể gọi là nhân duyên của những người con Phật, cùng gặp nhau trên một lộ trình tu đạo theo giáo pháp Phật đà. 

Đến một nơi mà mọi người luôn khao khát có dấu chân những sứ giả Như Lai tìm đến, vậy mà đoàn sứ giả chúng tôi chỉ lưu lại có vài giờ ngắn ngủi. Phát quà xong thì trời đã nhập nhoạng. Tôi muốn dạo quanh xuống sườn đồi cà phê một lát mà không thể được. Vì lúc này đoàn đã đi bộ đến ngôi Niệm Phật Đường cách đó vài trăm mét để tụng thời kinh cầu an cùng an vị Phật. Nhìn ngôi Chánh điện nhỏ nhắn với những tượng Phật, Bồ tát màu nước sơn mới đầy vẻ trang trọng uy nghiêm, lòng tôi tràn ngập niềm quý kính và thương cảm đến những con người đang tự mình vui sống trong ý hướng tìm cầu chơn lý. Một ngôi chùa mang hình dáng quê nhà, là để nhắc nhở bao thế hệ cháu con dù có bôn ba xuôi ngược cũng chớ quên cội nguồn xứ sở. Con người ta dù đi đâu về đâu vẫn giữ cho mình có được một niềm tin trong sáng, một đời sống nội tâm vững vàng và trên hết là một ý chí hướng thượng. Điều ấy tôi đã bắt gặp ở đây. Nơi những con người mà hoàn cảnh không làm thay đổi được tâm thức trở về bên mái nhà Phật pháp an lành.

Sau thời khóa an vị Phật thanh tịnh và thắm trọn tình đạo vị, chúng tôi trở về nhà vị đại diện Khuôn hội dùng cơm tối. Một bữa cơm chay thật quá là thịnh soạn, với đủ món ngon lạ chẳng thua gì các nhà hàng chay có tiếng ở Sài gòn. Chắc hẳn quý vị đã chuẩn bị chu đáo suốt mấy ngày qua. Dù thiệt tình nhưng chúng tôi chỉ có thể nếm qua mỗi thứ một ít. Khi lên xe lại thấy những bịt đầy bánh, khoai, bắp nấu và những quày chuối xứ xanh to. Ai đó đã nói vui: - Đoàn mình có đi suốt đêm và cả ngày hôm sau vẫn không sợ đói. Tôi nhìn ra băng ghế sau cùng... vốn là nơi chất đầy vật phẩm gạo mì khi đi, bây giờ được thay thế bằng các món ăn liền của vùng rừng núi. Lại có những gói cà phê, tiêu, một cây đa kiểng, mấy bụi hoa sói, hoa lan đất làm tặng phẩm cho quý cô và phật tử trong đoàn mang về.

Tuy rất muốn nghỉ đêm tại đây, nhưng chúng tôi vẫn phải nói lời từ giã. Lúc này tâm trạng của người đi vẫn như còn luyến tiếc khi cảnh vật và đời sống dân tình chưa vơi hết tầm nhìn tầm nghĩ. Người ở lại thì chia tay trong nỗi bồi hồi vì khúc đạo hữu thâm giao chưa hàn huyên hết mọi lẽ. Biết làm sao hơn được. Đêm nay chúng tôi sẽ dong ruỗi trên đường dài để tìm đến ngôi chùa sư huynh của cô Quảng Nhật - mới từ miền Nam ra trụ trì được vài tháng. Để sáng hôm sau đoàn phải trở về Sài gòn. Một chuyến đi ngắn hạn mà gói trọn bao thâm tình. Ngẫm lại những gì mình đem đến cho cuộc đời chẳng đáng là bao, nhưng niềm tri ân và sự kính ngưỡng của lòng người thật vô cùng vô tận.

Xe chuyển bánh rời Dliyang vào lúc hơn bảy giờ tối mãi đến gần 11g đoàn mới đến chùa Tịnh Quang ở xã Krông Buk, huyện Krông Păk (cây số 44-QL 26 ) Một chú Phật tử của chùa đã lên đón chúng tôi từ chiều. Chú hướng dẫn đi đường tắt, gần hơn hai phần ba đoạn đường (đi đường ngoài phải mất trên một trăm cây số). Nhưng do đường rừng mới mở và vì cuối mùa mưa, nhiều đoạn bị cày xới lồi lõm nên rất khó đi. Có lúc xe phải mò mẫn đi trong bóng đêm chỉ với rừng cây dày đặc hai bên đường mà không có lấy một ngôi nhà dân. Chiếc xe du lịch phải cố trườn mình lên một cách chậm chạp để vượt qua những ổ voi ổ gà vừa sâu vừa lầy lội. Cả đoàn chưa hết nỗi lo vì đường quá xấu, sợ lạc trong rừng sâu đêm tối thì lại xảy ra sự cố - Bánh xe cua nằm dưới bụng xe bị rơ ốc vít gần rớt xuống, may là bác tài phát hiện kịp. Xe phải dừng lại bên khu rừng vắng vẻ không một ánh đèn. Chỉ có đèn trong xe tỏa sáng, nên không thể soi xuống gầm. Chẳng ai mang đèn pin và bật quẹt cũng chẳng có (Đủ biết các vị nam thanh đi trong đoàn không biết hoặc không thích hút thuốc khi đi chùa) Mọi người đành phải sử dụng chút điện năng của chiếc điện thoại di động để soi rồi gỡ bánh xe ra đem vào bên trong.

Cuối cùng thì chiếc xe cũng đưa chúng tôi đến được nơi cần đến. Ai nấy thở phào nhẹ nhõm và bảo nhau: - “Thật là một chuyến đi nhớ đời” Ừ! Thì cũng phải có kỷ niệm để mang theo về chứ. Con đường Tây nguyên đầy đất đỏ và lắm sương mù thì không xa lạ gì với người từng đi đây đó. Duy với những ai từng trải nghiệm qua đêm - dù chỉ vài giờ - trong rừng sâu núi thẳm thế này, mới thấy hết sự mịt mù của chốn tăm tối u linh. Đi con đường nào một khi chơn lý hiển bày rồi cũng tới đích. Con đường tắt thì luôn gập ghềnh chông gai mà không phải ai cũng qua được. Nhưng khi đã vượt qua rồi thì mọi trúc trắc bên đường chẳng còn gì đáng ngại. (Tôi nghĩ ra điều này khi đã an toàn về đến chùa)

Hai ngày một đêm đặt chân lên vùng đất Tây nguyên lộng gió với núi đồi trùng điệp, mà phần lớn thời gian chỉ yên vị... trên xe. Mọi cảnh vật thoáng nhanh qua tầm mắt, nhưng ấn tượng để lại trong lòng tôi nhiều điều thật tốt đẹp. Không đẹp sao được. Khi tiếng thông reo vẫn vi vu theo gió ngàn, bản hòa âm của núi rừng cùng cây xanh nắng gió vẫn ngập tràn trong cuộc sống đời người qua ánh đạo. Con đường trở về êm xuôi và vui vẻ hẳn lên bởi tiếng hát véo von của mấy em nhỏ đi theo đoàn. Tôi nhận thấy vài nụ cười tươi cùng không ít nỗi ưu tư trầm lắng trên từng khuôn mặt còn rám bụi đường. Một chuyến đi mang đầy ý nghĩa và lợi ích thiết thực nhiều hơn tôi tưởng. Cuộc sống thường là vậy đó. Có gian nan mới biết trăn trở với cuộc đời, có đi khắp chốn mới thương quá những con người còn lắm nhọc nhằn trong nẻo sống.