TUỆ TRÍ VÂ TÍNH KHÔI HÀI

Đức Đạt Lai Lạt Ma - Tuệ Uyển chuyển ngữ

Cambridge, MA, USA, 1 May 2009 (By Elijah Jordan Turner, The MIT Tech) - 

Đây là lần thứ hai trong vòng sáu năm, Đức Dalai Lama đã nói chuyện tại MIT.   Nhưng lần trước Ngài là một vị khách viếng thăm, hôm vừa rồi Ngài đã nói chuyện để khai mạc một trung tâm mới tại MIT,  Trung Tâm Dalai Lama vì những giá trị đạo đức và chuyển hoá.

Khi Đức Dalai Lama bước vào Thính Đường Kresge chật kín, đám đông trở nên yên lặng.

Ngài đã gặp thính chúng với một sự chào đón anjali đặc biệt, nắm chặc hai tay lại và xá chào liên tục.  Rồi thì, sau một lời giới thiệu ngắn gọn, Ngài bắt đầu nói chuyện.

Đầu tiên Ngài nói đến kinh tế toàn cầu và tính rắc rối tự nhiên của thị trường tự do: "Những điều nào đấy do con ngưòi tạo ra, nhưng nó ngoài tầm kiểm soát của con ngưòi?"

Phần còn lại của bài nói chuyện tập trung vào vai trò của đạo đức trong nền học vấn thế nhân.  Thế gian thường tình không có nghĩa là từ chối tôn giáo, Ngài  nói;  nó có nghĩa là "tôn trọng tất cả các tôn giáo."  Ngài nói rằng, đạo đức có thể hiện diện mà không lệ thuộc vào một tôn giáo đặc thù nào.

Thành thật ngay thẳng là quan trọng trong mọi khía cạnh của mọi hoạt động, từ chính trị đến khoa học đến tài chánh, Ngài nói.  Tham lam là cội nguồn của khủng hoảng kinh tế, Ngài nói như thế.

Ngài cầu nguyện cho những quốc gia như Hoa Kỳ vì nguyện ước của họ đến nhân quyền, sự tương phản của họ với Trung Cộng mà quân đội xâm lược đã tiến chiếm Tây Tạng từ những năm 1950 đã là nguồn gốc của căng thẳng bên trong và ngoài Cộng đồng Phật giáo hơn nữa thế kỷ qua.

Đức Dalai Lama hiện tại - danh hiệu đầy đủ là Đấng Thánh Thiện Đệ Thập Tứ Dalai Lama, Tenzin Gyatso - là Ngài thứ mười bốn trong thế hệ thống  lãnh truyền thừa được chọn lựa để lãnh đạo Tây Tạng và hệ thống Phật giáo Tây tạng. Ngài lớn lên vào thời điểm khi Trung Cộng bắt đầu leo thang áp lực chống lại chính quyền Tây Tạng đến phía Tây.  Ngài đã đào thoát sang Ấn Độ sau khi lãnh đạo một cuộc nổi dậy bất bạo động thất bại chống Trung Cộng năm mươi năm trước.

Mặc dù Đức Dalai Lama đã gián tiếp liên hệ đến nữa thế kỷ lưu vong khỏi Tây Tạng, vị Lãnh tụ, khi được yêu cầu so sánh nguyện ước của những ngưòi Tây Tạng với những nguời bản địa Mỹ Châu, nói rằng không thấy cần thiết để ôm ấp một mối hận thù.

"Không có điểm nào để giữ chặc mối hờn trách bất bình như vậy."  Đức Dalai Lama nói.  "Tất cả những điều đó là quá khứ."

Vị Dalai Lama 73 tuổi rõ ràng không phải là nguời nói tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ -  Ngài đã khó khăn một lần để tìm chữ "hacking"  - nhưng thông điệp hơn một tiếng đồng hồ và phân nữa là trong sáng và những lời khôi hài của Ngài đã không bao giờ bị nhạt nhẻo.

Đức Dalai Lama đã hư cấu những nhận thức kỷ thuật kỳ dị, thí như những viên đạn đi vòng quanh những nguời vô tội và ghim vào những ngưòi làm ra quyết định, để truyền tải những nhận định của Ngài.  Ngài cũng làm cười lớn và ngạc nhiên khi Ngài mở ra và đội lên một chiếc mũ lưỡi trai và sau đó giở nón ra khi ngài đề cập đến một số kẻ gièm pha đã gọi Ngài là xấu xa hay phi nhân (evil).

"Quý vị có thấy những cái sừng của tôi không?"  Ngài đùa.

Trung Tâm vì Những Giá Trị của Đạo Đức và Chuyển Hoá sẽ đối diện  những vấn đề đạo đức thắt ngặt của thời đại bao gồm những nan đề liên hệ đến sự chịu đựng, giải quyết xung đột, và sự giáo dục toàn diện.  Trung tâm sẽ ở dưới sự quản lý của Văn Phòng Đời Sống Tôn Giáo tại MIT.

Tổ chức sẽ quan tâm cả những nhận thức thế tục và thần học và sẽ cộng tác với những nhóm khác tại MIT và ở những quốc gia khác, như là Trung Tâm vì Sự Phát Triển của Nhân Loại tại Tân Đề Li, Ấn Độ.

Sau bài nói chuyện, Đức Dalai Lama đã trả lời những câu hỏi, bao gồm một câu hỏi về những lãnh đạo kiểu mẫu.  Ngài nói về cựu Tổng Thống Bush (con) vì sự thẳng thắn  của ông ta, nhưng dừng lại ngắn gọn với sự ca ngợi ông ta cho nhiều điều khác hơn.

"Tôi mến ông", Đức Dalai Lama nói về cựu Tổng Thống Bush,  "nhưng quan tâm đối với những chính sách của ông ta, tôi có những sự hạn chế."

Ngay cả khi những người trên diễn đàn của Đức Dalai Lama báo hiệu cho biết thời gian đã hết, Đức Dalai Lama tiếp tục trả lời những câu hỏi.  Nhưng khi một câu hỏi dài về một số những khái niệm quan trọng về trung tâm mới được hỏi đến, Đức Dalai Lama đã kết luận buổi nói chuyện.

"Tôi nghĩ rằng những điều ấy để dành lần nói chuyện tới,"  Ngài nói như thế.

Dalai Lama Shares His Wisdom, Humor In Kresge Auditorium

http://www.dalailama.com/news.368.htm
TVHS