Tiếu sanh tâm

Chân Hữu

Là người con Phật đang thực hành giáo pháp nhằm giải thoát cá nhân khỏi khổ đau, và để có được một đời sống hạnh phúc, tự tại giữa cuộc trầm luân sanh tử; việc thực hành ấy cũng chính là cuộc hành trình miên viễn mà mỗi người phải bước đi trong đơn độc, trong khói sương băng lãng, trong mông lung huyền ảo của cõi tâm thức vô hình vô ảnh. Đâu đó trên đường tìm về tự tánh là những vực thẳm đang chực chờ nuốt chửng những nạn nhân vô ý, hoặc là những đỉnh sầu cao ngất như muốn cản ngăn những bước chân đầy nhiệt huyết.

Cuộc lên đường khám phá nào cũng mang dáng vẻ bi tráng! Những hành giả đi tìm tự do, ngay từ lúc khởi hành, đã cảm nhận cuộc đời mình bắt đầu đổi khác, vì thực hiện những lời dạy của Đức Phật chính là thực hiện một cuộc lội ngược dòng ngoạn mục.

Chân lý là một điều rất khó truyền đạt, diễn tả bằng lời, bởi chân lý vốn vượt khỏi sự giới hạn của ngôn ngữ quy ước. Và, khi đối diện với thực tại đang là, nhưng ta lại không thể chọc thủng được lớp ảo tưởng mênh mông... Trong cảnh cô đơn tuyệt cùng ấy, chợt thấy mình không thể nắm bắt được gì dù chỉ là một ý niệm của ảo giác. Và khi đó, dường như cái gọi là “tiến thối lưỡng nan” ở đâu bỗng dưng xuất hiện, vây phủ ta vào giữa bốn bề trầm tịch.

Có lẽ ngay từ đầu, những ai tự nguyện dấn bước đều đã chấp nhận, trang trải đời mình cho con đường đơn độc. Và trong tận cội nguồn sâu thẳm của tâm tư, họ đã dâng lên một nguồn can đảm, cang cường, hào khí ngút ngàn hướng đến tự do giải thoát-tuy sự tự do tâm linh ấy không dễ gì thành tựu.

Nhập vào cuộc hành trình hướng về giải thoát, nghĩa là chuyển hóa tự tâm căn, chấp nhận cô đơn, đối diện với chính mình để trực tiếp nhìn thấy bản chất của tất cả pháp đều là vô ngã tính. Cuộc hành hương tâm linh với lòng chân thành, sự nhạy cảm cùng với đức tin mãnh liệt tưởng như sẽ dễ dàng thuận thứ, hóa ra lại vô cùng trắc trở. Đôi khi vừa mới rạng rỡ kiên định bỗng trở thành hoang mang chới với, hụt hẫng trước hư vô bàng bạc.

Những lúc thất vọng ê chề như thế! Những lúc mà nội tâm xung đột dữ dội, khiến bao lần muốn đầu hàng, muốn bỏ cuộc... bất chợt một nụ “tiếu sanh tâm” của Ngài hiện về trong con, giúp con vượt lên tất cả xao động, rối bời. Hình ảnh một nụ cười bao dung, ân cần và tự tại của Thế Tôn như chính những bài kinh đầy minh triết, như bóng mát tĩnh lặng xoa dịu bao nóng cháy của tâm hồn. Chính nụ “tiếu sanh tâm” trên môi Đức Phật cũng không khác con đường vô thượng mà chính Ngài đã chỉ dạy và mời gọi chúng sanh tự mình chứng nghiệm.²